Gina Szwarc, znana także jako Regina lub Eugenia Szwarc, a także przez swoje pseudonimy Guina Szwarc oraz Eugenia Markowa, to postać, która zapisała się w historii polskiej literatury. Urodziła się 23 kwietnia 1895 roku w Koninie, co stanowiła początek jej fascynującej drogi twórczej.
Przez całe swoje życie, Szwarc była nie tylko pisarką, lecz także dziennikarką, a jej twórczość głęboko osadzona była w kontekście jej żydowskiego pochodzenia. Zmarła w 1973 roku w Paryżu, co stanowi ostateczny rozdział jej niezwykłej biografii.
Życiorys
Gina Pinkus, znana jako Gina Szwarc, przyszła na świat 23 kwietnia 1895 roku w Koninie. Jej rodzina, pochodzenia luzera, składała się z Ludwika oraz Zeldy (Zofii) z Baumanów. Dzieciństwo spędziła w Łodzi, gdzie uczęszczała do szkoły polskiej. W początkach 1919 roku podjęła studia z zakresu filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W trakcie swojego pobytu w Krakowie zaczęła prowadzić dziennik w języku polskim, który pozostał dla niej istotnym narzędziem pamięci, związanym z rodziną i emocjami.
W 1919 roku poznała Marka Szwarca, z którym wkrótce wzięła ślub. 1 maja 1920 roku ich małżeństwo przeszło na katolicyzm. Parę miesięcy później na świat przyszła ich córka Zuzanna Teresa (Miriam) Szwarc. Niestety, z powodu poważnych problemów finansowych musieli rozdzielić się z dzieckiem na kilka miesięcy w 1921 roku – Zuzanna zamieszkała u rodziny w Łodzi, natomiast Szwarcowie starali się o stabilizację życia w Paryżu. Aby poprawić swoją sytuację, Gina rozpoczęła kursy zawodowe i zaczęła tworzyć robótki ręczne.
W latach 1920–1923 Gina prowadziła Dziennik intymny, a jej pamiętniki, w czasach rozłąki z córką, miały formę listów do dziecka. W Paryżu, gdzie osiedli, dołączyli do towarzystwa Raïssy i Jacques’a Maritainów. W tygodniku „Ewa” publikowała barwne opisy życia kulturalnego Paryża, występując pod imionami Eugenia Szwarcowa i Eugenia Markowa. Prowadziła również wywiady z różnymi artystkami, w tym z Olgą Boznańską, oraz pisała zgrabne recenzje teatralne i wystaw.
W 1929 roku w „Nowym Dzienniku” pojawił się jej wywiad z Melą Muter. W latach trzydziestych zaczęła pisać powieści, które były potomnie tłumaczone na język francuski przez jej przyjaciół.
Marek Szwarc, mąż Giny, wielokrotnie uwieczniał jej wizerunek w swoich dziełach, nadając jej rysy madonnom, aniołom oraz innym postaciom kobiecym. Na przykład, w 1938 roku zrealizował rzeźbę Matki Boskiej na zamówienie władz Paryża, która została umieszczona w niszy budynku na rogu ulic rue Aubriot oraz rue Sainte-Croix-de-la-Bretonnerie w dzielnicy Le Marais. Marek ilustrował także publikacje autorstwa Giny.
W okresie II wojny światowej Gina znalazła schronienie w Wielkiej Brytanii. W latach 50. spisała swoje wspomnienia z lat 1919–1921, które zostały przetłumaczone na język francuski i opublikowane w 1961 roku pod tytułem Le choix. Polski manuskrypt zaginął, zniszczony przez jej córkę, dlatego wydanie polskie z 2015 roku to tłumaczenie z francuskiego.
Gina Szwarc zmarła w 1973 roku w Paryżu. Życie rodzinne Giny i Marka zostało uwiecznione przez ich córkę w jej wspomnieniach pod tytułem Pamiętnik na trzy głosy. Materiały osobiste, listy i artykuły związane z Szwarcami można znaleźć w zbiorach Muzeum Historii Żydów Polskich Polin.
Twórczość
Twórczość Giny Szwarc obejmuje wiele znaczących dzieł, które zachwycają i inspirują. Oto lista niektórych z jej najważniejszych utworów, które warto poznać:
- Le porteur d’eau, 1931,
- La poste: nouvelle, 1934,
- Toussaint, 1935,
- Marguerite Sinclair, ouvrière ébéniste, 1936,
- The Glowing Lily, 1944,
- Witraże. Kartki z kroniki śląskiej, 1946; ilustracje: Stefan Mrożewski,
- Le choix, 1961, wyd. pol.: Wybór. Jakub Jedliński (tłum.). Tako, Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, 2015. ISBN 978-83-62737-99-4. Brak numerów stron w książce.
Przypisy
- RenataR. Piątkowska, Marek Szwarc i Eugenia Markowa: przestrzenie wspólnoty, „Spotkania z Zabytkami”, 42 (5-6), Fundacja Hereditas, 2018, s. 52.
- Jedlińska 2016, s. 215.
- Jedlińska 2016, s. 214.
- Jedlińska 2016, s. 213.
- Jedlińska 2016, s. 212.
- Jedlińska 2016, s. 209.
- Jedlińska 2016, s. 208.
- Gadowska 2015, s. 259.
- Gadowska 2015, s. 256.
- Gadowska 2015, s. 255.
- Gadowska 2015, s. 254.
- Gadowska 2015, s. 252.
- Gadowska 2015, s. 251.
- Gadowska 2015, s. 250.
- Gadowska 2015, s. 249–250.
- Gadowska 2015, s. 249.
- Eugenia Markowa Wybór [online], Wydawnictwo TAKO [dostęp 20.11.2021 r.]
- Witraże kartki z kroniki śląskiej z drzeworytami Stefana Mrożewskiego / Eugenia Markowa [online], Katalogi Biblioteki Narodowej [dostęp 20.11.2021 r.]
- Markowa, Eugenia [online], Bazy Biblioteki Narodowej [dostęp 20.11.2021 r.]
- JerzyJ. Malinowski, Malarstwo i rzeźba Żydów polskich w XIX i XX wieku, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 170.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Roman Szymon Pawlicki | Adam Guziński | Szymon Bobrowski | Dariusz Przybylski | Bogumił Reszke | Andrzej Kowalczyk (scenograf) | Krzysztof Zakrzewski | Andrzej Tomaszewski (malarz) | Kamil Wasicki | Katarzyna Kubacka-Seweryn | Janusz Wawrowski | Janina Weneda | Daniel Zawadzki | Witold Friemann | Jan A.P. Kaczmarek | Kasjan Farbisz | Reni Jusis | Krzysztof Kędziora | Ash (raper) | Aleksandra PolewskaOceń: Gina Szwarc