Janina Weneda

---

Życiorys

Janina Weneda, której rodzice to Mieczysław, ślusarz oraz Eleonora z d. Rzepka, gospodyni domowa, rozpoczęła swoją edukację, kończąc w 1939 roku Szkołę Powszechną Żeńską im. Marii Konopnickiej w Koninie. Zdała one wówczas egzamin do gimnazjum, jednak wybuch II wojny światowej uniemożliwił jej dalszą naukę. W okresie niemieckiej okupacji Janina pracowała w różnych domach jako służąca, sprzątaczka oraz pomoc domowa, a także w charakterze magazynierki i pielęgniarki. W 1943 roku poznała Wiktora Perathonera, Austriaka, z którym po wojnie wzięła ślub.

W 1946 roku zdała tzw. małą maturę, po czym w przyspieszonym trybie uczęszczała do liceum ogólnokształcącego. Dodatkowo pracowała w Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. Po ukończeniu szkoły średniej, w 1947 roku, podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie zdobyła tytuł magistra 11 grudnia 1951 roku, pod kierunkiem profesora Wacława Kubackiego. Po powrocie do Konina, 10 lutego 1952 roku, rozpoczęła pracę w Liceum Pedagogicznym, a od września 1952 roku uczyła w Liceum Ogólnokształcącym w Kleczewie.

W sierpniu 1955 roku postanowiła odejść z pracy w Kleczewie na własną prośbę i przeniosła się do Warszawy, gdzie podjęła zatrudnienie w Centralnym Zarządzie Zaopatrzenia Rolnictwa. W lipcu 1956 roku otrzymała paszport, a następnie wyjechała do Innsbrucka. Tam, 1 października tego samego roku, zawarła związek małżeński z Wiktorem Perathonerem. Niestety, małżeństwo to okazało się rozczarowaniem i Janina wróciła do Polski w lipcu następnego roku.

Po powrocie do kraju, Janina Weneda pracowała jako bibliotekarka w Szkole Powszechnej nr 64 w Poznaniu, a od 1958 roku zatrudniona była jako nauczycielka i bibliotekarka w Szkole Powszechnej nr 38 na Winogradach. W 1959 roku przyjęto ją do organizowanej przy Kopalni Węgla Brunatnego „Konin” Zasadniczej Szkoły Górniczej w Marantowie, dzisiejszym Zespole Szkół Górniczo-Energetycznych im. Stanisława Staszica. W latach 1961–1973 piastowała funkcję zastępcy dyrektora w tamtej szkole.

Janina Weneda od 14 października 1973 roku nosiła tytuł profesora szkoły średniej. Choć przeszła na emeryturę w sierpniu 1981 roku, to do 1994 roku pracowała w niepełnym wymiarze godzin, pełniąc funkcje nauczycielki języka polskiego, organizatora orientacji zawodowej oraz bibliotekarki, a także kierownika biblioteki. Po zakończeniu kariery nauczycielskiej Janina postanowiła zająć się twórczością literacką. Zadebiutowała w 1987 roku swoją powieścią „Słowiana”, publikując ją pod pseudonimem Janina Weneda. Angażowała się również w działalność Związku Literatów Polskich, Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich oraz Towarzystwa Regionalnego w Koninie.

W 2010 roku, w wyniku pogarszającego się stanu zdrowia, Janina osiedliła się w Domu Pomocy Społecznej w Koninie. Dnia 17 kwietnia 2012 roku, przekazała miastu cały swój majątek – dom piętrowy z ogrodem oraz prawa autorskie do swoich dzieł. Ostatecznie zmarła 29 stycznia 2014 roku, a jej ciało spoczęło na cmentarzu przy ulicy Kolskiej w Koninie.

Odznaczenia i wyróżnienia

Janina Weneda zdobyła liczne odznaczenia i wyróżnienia za swoje osiągnięcia oraz wkład w rozwój społeczno-kulturalny. Jej praca została doceniona na różnych płaszczyznach, co potwierdzają poniższe nagrody:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1981),
• Złoty Krzyż Zasługi (1974),
• Odznaka honorowa „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego” (1969),
• Odznaka „Zasłużony dla Rozwoju Zagłębia Konińskiego”,
• Zasłużony dla Miasta Konina (1978),
• wpis do Księgi Zasłużonych dla Miasta Konina (1989),
• Nagroda Ministra Oświaty i Wychowania (1977),
• Nagroda Kuratora Oświaty i Wychowania (przyznawana dwukrotnie),
• Statuetka Benedykta (1999, przyznawana przez „Przegląd Koniński”),
• Tytuł Człowieka Roku (2003, przyznawana przez kapitułę konkursu Złotego Konia),
• „Kariatyda Wielka” (2012).

Upamiętnienie

Jedno z rond w Koninie zostało uhonorowane imieniem Janiny Wenedy, co stanowi istotny krok w kierunku upamiętnienia jej wkładu w kulturę. Rondo to nie tylko symbol, ale także wyraz szacunku dla jej osiągnięć.

Dodatkowo, w Zespole Szkół Górniczo–Energetycznych w Koninie, nadano jej imię szkolnemu Salonowi Literackiemu, co sprzyja rozwijaniu literackich pasji wśród młodzieży i wzmocnieniu lokalnej tożsamości.

W muzeum w Gosławicach, 25 września 2014 roku odbyła się wyjątkowa wystawa, która była poświęcona jej działalności literackiej. Wydarzenie to przyciągnęło uwagę miłośników literatury oraz osób zainteresowanych historią i twórczością Wenedy.

W tym samym czasie, obok ronda, zamontowano tablicę informacyjną, na której znajdują się nie tylko informacje o pisarce, ale także okładki jej książek. To doskonały sposób, by ułatwić poznanie jej dorobku literackiego szerszemu gronu odbiorców.

Publikacje

Poniżej przedstawiamy wybór publikacji autorstwa Janiny Wened, które ukazały się w różnych latach. Każda z wymienionych powieści dostarcza unikalnych doświadczeń czytelniczych, łącząc elementy historii, fantastyki i biografii. Oto lista:

• Janina Weneda: Dla nas nie ma róż. Powieść z czasów powstania styczniowego. Konin: 1997, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Doktor Zemelius. Powieść biograficzna. Konin: 1996, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Miecz i miłość. Konin: 1997, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Opowieści milowego słupa. Konin: 1993, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Powrót do Enklawy Przeszłości. Powieść futurystyczna. Konin: 2001, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Słowiana. Powieść legenda. Konin: 1987, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Światło w cieniach puszczy. Powieść-legenda z przełomu X i XI wieku. Konin: 1998, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Zmierzch chwały. Konin: 1995, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Zofia Kamila. Vie romancée. Konin: 1999, brak numerów stron w książce,
• Janina Weneda: Zapomniany mocarz. Konin: 2014, brak numerów stron w książce.

Źródło: Katalog Biblioteki Narodowej.

---

Oceń: Janina Weneda

---