Wincenty Grętkiewicz, urodzony 24 marca 1898 roku w Koninie, to postać, która odegrała istotną rolę w polskim życiu społecznym oraz politycznym XX wieku. Jego działalność jako burmistrza Konina oraz jako polityka, któremu udało się zdobyć mandat w Sejmie II Rzeczypospolitej, świadczy o jego zaangażowaniu w sprawy publiczne.
Grętkiewicz zmarł 29 października 1984 roku we Wrocławiu, pozostawiając po sobie ślad w historii lokalnej oraz państwowej.
Życiorys
Wincenty Grętkiewicz był synem Juliana i Heleny Grętkiewiczów. Był mężem Apolonii z d. Polakowska. Po ukończeniu szkoły elementarnej, odbył naukę w 7-klasowej Szkole Handlowej w Kaliszu, a także w gimnazjum we Włocławku, gdzie zdał maturę w 1918 roku. W kolejnych latach studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie przeniósł się na Uniwersytet Poznański, nie przystępując do egzaminów końcowych.
Wiosną 1915 roku, razem z kolegami ze szkoły handlowej, założył męską drużynę skautów, stając się jej pierwszym zastępowym. Już od 1916 roku był aktywnym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) we Włocławku oraz Koninie, gdzie w 1918 roku pełnił funkcję komendantem. Swoje wojskowe umiejętności doskonalił, kończąc kurs Szkoły Podchorążych. Uczestniczył w akcji rozbrajania niemieckich wojsk, co było istotnym wydarzeniem w tamtym czasie.
W listopadzie 1918 powołano go do Wojska Polskiego, gdzie walczył jako ochotnik w stopniu sierżanta w 29 pułku Strzelców Kaniowskich. Od grudnia 1918 roku pracował w Dowództwie Służby Wywiadowczej przy Sztabie Ziemi Kaliskiej, a od stycznia 1919 raz jeszcze pełnił funkcję sierżanta sztabowego we własnym pułku. Przez kilka miesięcy, aż do stycznia 1920 roku, brał udział w walkach na Ukrainie. Po powrocie, od kwietnia 1920 roku, służył w Ekspozyturze Oddziału II Sztabu w Koninie. Między lipcem a grudniem tego samego roku był słuchaczem Szkoły Podchorążych w Bydgoszczy. Kończąc naukę w grudniu, uzyskał urlop bezterminowy, a w marcu 1921 roku został przeniesiony do rezerwy w stopniu podporucznika.
Po zakończeniu służby czynnej, od 1924 roku podejmował pracę jako sekretarz Wydziału Powiatowego w Słupcy, natomiast od 1932 roku pełnił funkcję inspektora samorządu gminnego w Pułtusku. W latach 1934-1939 sprawował urząd burmistrza Konina. W czasie swojej kariery publicznej angażował się także w działalność społeczną: był wiceprezesem Zarządu Mechanicznej Mleczarni Spółdzielczej, prezesem Zarządu Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły Średniej w Koninie, a także wiceprezesem Komitetu Budowy Gimnazjum. Dodatkowo pełnił funkcję prezesa Rady Powiatowej BBWR, a następnie stanął na czele Obozu Zjednoczenia Narodowego w Koninie.
Wydarzeniem, które miało znaczący wpływ na jego życie, były wybory w 1935 roku. Grętkiewicz uzyskał 40 271 głosów z listy państwowej w okręgu nr 19, obejmującym powiaty: kolski i koniński. W czasie IV kadencji pracował w komisji prawniczej.
Podczas II wojny światowej postanowiono aresztować go przez Gestapo, a następnie przewieziono do Ostrowca Świętokrzyskiego, w ramach Generalnego Gubernatorstwa. Po zakończeniu konfliktu, Grętkiewicz podjął pracę w Okręgowym Urzędzie Likwidacyjnym we Wrocławiu, a po pewnym czasie zatrudnił się w Narodowym Banku Polskim.
Upamiętnienie
W ramach projektu, który nosi nazwę „Patriotyzm jutra”, zrealizowanego przy wsparciu finansowym Muzeum Historii Polski w Warszawie, w roku 2019 stworzono dokumentalny film zatytułowany „Wspomnienie – pamiętnik Wincentego Grętkiewicza”. Jego reżyserem jest Andrzej Moś.
Odznaczenia
Wincenty Grętkiewicz, człowiek o wielkim dorobku, został odznaczony wieloma nagrodami, które świadczą o jego znaczeniu w historii. Oto lista jego najważniejszych odznaczeń:
- srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 9 listopada 1929,
- Krzyż Niepodległości, przyznany 9 listopada 1931,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 6 kwietnia 1955.
Życie prywatne
Urodził się jako potomek Juliana oraz Heleny Raczkowskiej, którzy odegrali istotną rolę w jego życiu rodzinnym.
W późniejszym okresie zawarł związek małżeński z Apolonią Polakowską, co wpłynęło na jego osobiste losy.
Przypisy
- Burmistrz Wincenty Grętkiewicz ocalony od zapomnienia [online], www.konin.pl [dostęp 09.03.2020 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 106, poz. 1419 Uchwała Rady Państwa z dnia 06.04.1955 r. nr 0/480 - na wniosek Ministra Finansów.
- M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1930 r. nr 13, poz. 22 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 130.
- a b c d Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Wicenty Grętkiewicz. [dostęp 27.06.2012 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Heliodor Sztark | Władysław Baranowski (socjalista) | Antoni Hilczer | Antoni Tyczka | Tomasz Szyszko | Helena Galus | Jan Kopczyk | Jacek Kwiatkowski (polityk) | Margareta Budner | Franka Beatus | Elżbieta Streker-Dembińska | Sławomir Szatkowski | Grzegorz Gościński | Leszek Ganowicz | Franciszek BobrowskiOceń: Wincenty Grętkiewicz